Sau gần một năm vận hành, Công viên Logistics Viettel chính thức đưa vào hoạt động Trung tâm Kiểm định đạt chuẩn ISO/IEC 17025:2017 tại Lạng Sơn. Đây là phòng thí nghiệm đầu tiên đặt trong một khu logistics cửa khẩu ở Việt Nam, có mô hình tiệm cận các trung tâm “kiểm định tại chỗ” của Quảng Tây (Trung Quốc) và Mae Sot (Thái Lan), những nơi được xem là chuẩn mực khu vực về kiểm soát chất lượng nông sản xuất khẩu.

Trong nhiều năm, hoạt động kiểm nghiệm nông sản xuất khẩu của Việt Nam phải dựa vào mạng lưới phòng Lab ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Điều này buộc doanh nghiệp phải vận chuyển mẫu đi hàng trăm kilômét, chờ đợi kết quả trong ba đến năm ngày, đồng thời chịu rủi ro tăng chi phí lưu kho, giảm độ tươi và giảm giá trị thương phẩm. Sự ra đời của phòng Lab ngay trong Công viên Logistics Viettel đã thay đổi quy trình này: mẫu được kiểm định tại chỗ, thời gian rút xuống chỉ còn 24 đến 48 giờ và doanh nghiệp có thể lập hồ sơ thông quan ngay tại cửa khẩu. Thời gian giảm đồng nghĩa giảm rủi ro giảm chất lượng đối với sầu riêng, thanh long, mít và nhóm nông sản có tính nhạy cao theo thời gian lưu thông.

Phòng Lab được thiết kế theo cấu trúc tối ưu nhằm đáp ứng toàn trình kiểm nghiệm theo chuẩn quốc tế. Khu vực Hóa học xử lý các phép phân tích sâu, bao gồm đo Cadimi, phát hiện phẩm màu cấm Auramine O, xác định Aflatoxin tổng và đánh giá dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, chất bảo quản, kim loại nặng hay kháng sinh. Các phép phân tích tuân theo chuẩn AOAC, EN, ISO và TCVN, đảm bảo mức độ tương thích với yêu cầu nhập khẩu của Trung Quốc và các thị trường khó tính khác.

Khu Vi sinh tập trung vào các chỉ tiêu an toàn quan trọng như E. coli, Salmonella, Staphylococcus aureus, nấm men và nấm mốc. Hệ quy trình được vận hành theo bộ chuẩn ISO, AOAC và BAM, bảo đảm độ tin cậy ở mức tương đương các trung tâm kiểm soát chất lượng của Bắc Kinh hay Bangkok. Mẫu được tiếp nhận, niêm phong và lưu giữ trong một khu vực chuyên biệt nhằm duy trì tính nguyên trạng trước khi phân tích. Đội ngũ quản lý chất lượng chịu trách nhiệm rà soát và phê duyệt kết quả trên nền tảng ISO/IEC 17025, đảm bảo giá trị pháp lý cho hồ sơ xuất khẩu.

Hệ thống thiết bị được đầu tư ở mức cao của khối doanh nghiệp logistics tư nhân. ICP-MS cho phép phát hiện kim loại nặng ở mức vết. LC-MS/MS có thể phát hiện dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, độc tố Aflatoxin hay phẩm màu cấm ở mức phần tỷ, ngang với độ nhạy của nhiều phòng Lab tại Singapore hoặc Thái Lan. Các phép thử vi sinh được thực hiện theo chuẩn ISO và AOAC, phù hợp với yêu cầu giám sát ngày càng siết chặt của GACC Trung Quốc.

So với mặt bằng hạ tầng kiểm định tại các cửa khẩu phía Bắc, nơi doanh nghiệp vẫn phải phụ thuộc vào phòng Lab ở xa, mô hình tại Công viên Logistics Viettel tạo ra khác biệt rõ rệt. Kiểm định, lưu kho, sang tải và điều phối phương tiện được thực hiện trong cùng một khu vận hành, hình thành chu trình thông quan khép kín tương tự các trung tâm logistics biên mậu của Trung Quốc – nơi chất lượng và tốc độ được kiểm soát đồng bộ. Việc tích hợp này giúp rút ngắn độ trễ thông quan, giảm nguy cơ ùn ứ trong các đợt cao điểm và hỗ trợ kiểm soát chất lượng sát với nhu cầu thị trường.

Trong bối cảnh xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc tiếp tục tăng trưởng và yêu cầu tiêu chuẩn ngày càng nâng cao, việc có phòng Lab chuẩn quốc tế ngay tại cửa khẩu giúp Việt Nam chủ động hơn trong kiểm soát chất lượng, giảm độ trễ vận hành và hạn chế rủi ro trong mùa cao điểm. Quan trọng hơn, mô hình này mở ra một chuẩn mực mới cho logistics biên mậu: từ bãi hàng trung chuyển chuyển sang trung tâm logistics cửa khẩu có năng lực kiểm định, phân tích, thông quan ngay tại một điểm duy nhất.

Việc Công viên Logistics Viettel đầu tư hạ tầng kiểm định đạt chuẩn ISO/IEC 17025:2017 không chỉ giải quyết bài toán thời gian và chất lượng, mà còn đánh dấu bước chuyển về tư duy hạ tầng cửa khẩu của Việt Nam. Đây được xem như tiền đề để hình thành hệ sinh thái logistics biên mậu hiện đại, giúp nông sản Việt bước vào chuỗi xuất khẩu khu vực với vị thế cạnh tranh mới.